Veel gestelde vragen over opvang van asielzoekers

Spreidingswet

Wat is de Spreidingswet?

De Spreidingswet zorgt ervoor dat er meer opvangplekken komen en dat vluchtelingen meer en eerlijk verspreid door Nederland kunnen wonen. Elke gemeente wordt verplicht om een aantal asielzoekers op te nemen, afhankelijk van de grootte en de welvaart van de gemeente. Doet een gemeente dat niet, dan wijst het Rijk een plek aan waar de opvang komt. Het nieuwe kabinet heeft aangekondigd de Spreidingswet in te willen trekken. De gemeenteraad van Nijkerk wil vasthouden aan de afspraken die in de Spreidingswet staan voor Nijkerk, ook als het nieuwe kabinet deze wet intrekt. Dat betekent dat we een plek gaan zoeken voor 278 asielzoekers, waarvan 24 alleenstaande kinderen en jongeren tot 18 jaar. 

Wat gebeurt er als het nieuwe kabinet met een nieuw migratiebeleid komt?

De gemeenteraad van Nijkerk heeft op 30 mei uitgesproken dat zij zich aan de afspraken die in de Spreidingswet staan willen vasthouden, ook al wordt deze ingetrokken door het nieuwe kabinet.

Heeft het opzetten van een asielopvang invloed op het aantal statushouders dat de gemeente Nijkerk moet huisvesten? Zo niet, is er een document of afspraak waarin dit wordt bevestigd?

Nee, het aantal asielzoekers dat een gemeente opvangt heeft geen invloed op het aantal statushouders dat de gemeente moet huisvesten. Deze twee dingen staan los van elkaar en worden geregeld door verschillende wetten. Het aantal plekken voor asielopvang wordt bepaald via de Spreidingswet, terwijl de Huisvestingswet 2014 bepaalt hoeveel statushouders (mensen met een verblijfsvergunning) een gemeente moet huisvesten.
Het is dus niet zo dat een asielzoeker die in Nijkerk verblijft en een verblijfsvergunning krijgt, ook automatisch in Nijkerk moet blijven wonen. De taakstelling voor asielzoekers is nu 278, en voor statushouders 112 (voor het jaar 2024).
We proberen er wel voor te zorgen dat asielzoekers die in Nijkerk verblijven en een verblijfsvergunning krijgen, zoveel mogelijk in Nijkerk of de regio kunnen blijven. Dit is fijner voor hen, omdat ze niet weer ergens anders hoeven te wennen. Ook zorgt dit ervoor dat de inzet die we hebben gedaan voor hun integratie en inburgering niet verloren gaat.
 

Planning en vervolg

Wanneer worden de asielzoekers in Nijkerk opgevangen?

Als de raad akkoord gaat met het voorstel, dan wordt voor elke locatie een plan van aanpak uitgewerkt, samen met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en inwoners, ondernemers en organisaties die hiermee te maken krijgen. In het plan staat onder andere hoe de opvangplekken worden gerealiseerd, wat hiervoor nodig is en wat het kost. De plannen van aanpak voor de twee locaties Beurtschipper en Nijverheidsstraat in Nijkerk moeten in januari klaar zijn. De locatie Beurtschipper gaat uiterlijk 1 juli 2025 open en de locatie Nijverheidsstraat volgt uiterlijk eind 2025. De plannen van aanpak voor de opvangplekken in Hoevelaken en Nijkerkerveen zijn naar verwachting eind maart 2025 klaar. De bouw hiervan is klaar in de loop van 2025/2026 en uiterlijk in december 2026.

Terugblik: Wat heeft de gemeente Nijkerk wanneer besloten?

Op 14 maart 2024 heeft de gemeenteraad gesproken over de opvang van vluchtelingen: asielzoekers, Oekraïners en statushouders. Een van de belangrijkste uitkomsten was dat de gemeente Nijkerk het belangrijk vindt om verantwoordelijkheid en de regie te nemen in het oplossen van het vraagstuk rondom deze opvang. De gemeente Nijkerk moet op basis van de nieuwe Spreidingswet per 1 juli 2025 een plek bieden aan 278 asielzoekers, waarvan 24 alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Afgesproken is dat het college mogelijke opvanglocaties in beeld brengt, met daarbij de voor- en nadelen en overwegingen vanuit de samenleving. Vervolgens maakt de raad een keuze voor één of meer locaties.

Op 30 maart 2024 heeft de raad de nota van uitgangspunten Opvang Asielzoekers vastgesteld. Hierin is deze afspraak vastgelegd. De raad heeft daarbij ook uitgesproken zich te willen houden aan de taakstelling zoals die in de Spreidingswet is vastgelegd, ook als deze wet wordt ingetrokken, zoals in het Hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet staat. 

Nieuwe planning vervolg

In juni en juli zijn ideeën voor opvangplekken verzameld. Er zijn meer dan 100 ideeën voor locaties aangedragen. In juli en augustus is alle inbreng uit de samenleving in een participatieverslag vastgelegd. Er is afwegingskader opgesteld en alle aangedragen locaties zijn onderzocht. 

Eind augustus heeft het college besloten om meer tijd te nemen om het voorstel voor mogelijke locaties aan de raad op te stellen. Het college maakt deze keuze uit het oogpunt van zorgvuldigheid. Oorspronkelijk stond het voorstel op de agenda van de raadscommissie op 12 september met de mogelijkheid om in te spreken en op de agenda van de raad op 19 september om een besluit te nemen. Deze planning komt te vervallen.

Het college biedt het voorstel nu op 20 september aan de gemeenteraad aan. Op donderdag 10 oktober wordt het voorstel besproken in de raadscommissie en op 24 oktober in de raadsvergadering. 

Na besluitvorming in de raad

De gemeente gaat samen met betrokken inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties een plan van aanpak maken. In het plan van aanpak komt de invulling van de opvangplekken te staan. Er komt een apart plan over de veiligheid in en rond de opvangplekken. Dit plan maken we met politie en andere organisaties.

Proces

Waarom organiseerde de gemeente inloopbijeenkomsten?

De gemeente Nijkerk organiseerde 3 inloopbijeenkomsten (in elke kern 1) en een online bijeenkomst in juni en juli om meer informatie te geven over de zoektocht naar opvangplekken voor asielzoekers. Ook gaf de gemeente iedereen de gelegenheid om te reageren op onze oproep om mee te denken over mogelijke opvangplekken voor asielzoekers en het gesprek aan te gaan met medewerkers van de gemeente. Op dat moment stonden we nog helemaal aan het begin van onze zoektocht naar geschikte opvangplekken. Dit was de fase waarin we mogelijke opvangplekken inventariseerden en ophaalden wat inwoners belangrijk vinden bij de keuze van een locatie. Alle reacties zijn verwerkt en de aangedragen suggesties voor opvangplekken zijn beoordeeld. Op 20 september heeft  het college van burgemeester en wethouders een voorstel aan de gemeenteraad gedaan voor vier kleinschalige opvangplekken. De gemeenteraad bespreekt dit voorstel in de raadscommissie van 10 oktober en in de raadsvergadering op 24 oktober en neemt hierover dan een besluit. 

Wat wordt er gedaan met de inbreng uit de samenleving? 

Tussen 13 juni en 13 juli jl. hebben we onze inwoners en ondernemers gevraagd om mee te denken over waar we de opvangplekken voor asielzoekers het beste kunnen maken. De vragenlijst die we hiervoor hebben opgesteld is 3.126 keer ingevuld. Daarbij hebben we meer dan 127 ideeën voor locaties ontvangen. Sommige locaties werden veel genoemd en andere een enkele keer. 

In juli en augustus is alle inbreng uit de samenleving in een participatieverslag vastgelegd. Er is afwegingskader opgesteld en alle aangedragen locaties zijn onderzocht. Om de juiste opvangplek(ken) te kiezen, gebruikt de gemeente een hiervoor opgesteld afwegingskader. Alle suggesties voor opvangplekken die in de afgelopen periode zijn aangedragen worden hiermee getoetst. Dit afwegingskader is openbaar en staat beschreven in het locatieonderzoek-rapport. Impact op de omgeving en inpassing, bestemming en inpassing in de omgeving zijn onderwerpen die terugkomen in het afwegingskader.

Toen de vragenlijst ingevuld kon worden en iedereen kon meedenken heb ik geen brief ontvangen met informatie, waarom niet? 

We hebben ervoor gekozen om een brief te bezorgen bij de direct omwonenden van de drie voorbeeldlocaties. In deze brief werden zij geïnformeerd over de zoektocht en het feit dat deze drie plekken als suggestie werden genoemd. Ook werden zij uitgenodigd om naar de bijeenkomsten te komen en de vragenlijst in te vullen. Omdat het om voorbeeldlocaties ging en nog niet om een plan of besluit om daar een opvangplek in te richten, hebben we ervoor gekozen om alleen de directe omgeving via een brief te informeren. We hebben verder gecommuniceerd via de gemeentepagina, de krant en social media. We hebben hier meer opmerkingen over gekregen en hebben ervoor gekozen om in het vervolg van dit proces  iedereen in de gemeente te informeren via een huis-aan-huisbrief. De direct omwonenden van de vier voorgestelde locaties krijgen een extra brief en een informatiepakket thuis gestuurd. 

Wanneer komt het voorstel voor opvangplekken in de raad? 

In juli en augustus is alle inbreng uit de samenleving in een participatieverslag vastgelegd. Er is een afwegingskader opgesteld en alle aangedragen locaties zijn onderzocht. Het college van burgemeester en wethouders zou eind augustus een voorstel voor een of meer mogelijke locaties aan de gemeenteraad voorleggen. Het college heeft op 29 augustus bekend gemaakt een aantal weken extra nodig te hebben voor het opstellen van dit voorstel. Het onderzoeken van meer dan 100 ideeën voor locaties heeft veel tijd in beslag genomen en het kiezen van één of meer locaties is ingewikkeld. Het college heeft het voorstel nu op 20 september aangeboden. Vervolgens zal de raad het voorstel bespreken op 10 oktober in de raadscommissie en. Dan is er ook gelegenheid voor iedereen om in te spreken en op 24 oktober in de raadsvergadering een besluit nemen. 

Kan ik bezwaar maken tegen de plek die gekozen wordt om asielzoekers op te vangen? 

Op dit moment kan er geen bezwaar worden ingediend. De gemeenteraad bespreekt het voorstel in oktober tijdens de commissievergadering en in de raadsvergadering. Tijdens de commissievergadering is er voor iedereen gelegenheid om in te spreken over dit onderwerp. Meer informatie vindt u op https://www.nijkerk.eu/luisteren-meepraten-inspreken. Ook na het besluit van de raad over waar de opvangplekken komen, zal de invulling hiervan samen met inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties worden uitgewerkt. 

Wat kost het opvangen van asielzoekers? 

Gemeenten die asielzoekers opvangen, krijgen hiervoor geld van de overheid. Dit geld komt via het COA, een organisatie die verantwoordelijk is voor asielopvang. Er zijn regels die bepalen hoeveel geld gemeenten krijgen. Deze regels staan in het Faciliteitenbesluit opvangcentra. Elk jaar bepaalt het ministerie van Binnenlandse Zaken hoeveel geld er beschikbaar is. Deze bedragen worden in september bekendgemaakt. Gemeenten kunnen samen met het COA ook extra afspraken maken over geld, zoals in het Faciliteitenbesluit staat. De kosten voor het opvangen van asielzoekers voor de komende vijf jaar worden duidelijker nadat de gemeenteraad heeft besloten waar de opvangplekken komen. Dan wordt er een plan van aanpak gemaakt waarin precies staat wat de kosten zijn.

Over asielzoekers en het dagelijks leven

Waarom moeten asielzoekers worden opgevangen?

Asielzoekers ontvluchten vaak oorlog, vervolging, geweld of andere ernstige bedreigingen in hun thuisland. Het gaat om medemensen die in nood zijn, en die we daarom hulp bieden. Veel landen, waaronder Nederland, hebben internationale verdragen hierover ondertekend, zoals het Vluchtelingenverdrag uit 1951. Deze verdragen verplichten landen om mensen die bescherming zoeken tegen vervolging, oorlog of geweld niet terug te sturen en hen bescherming en opvang te bieden. In Nederland hebben we wetgeving die hierop is gebaseerd. In de wet is de procedure voor het verwerken van asielaanvragen en het tijdelijk opvangen van asielzoekers tijdens deze periode vastgelegd. 

Mogen de asielzoekers in Nijkerk blijven als ze een verblijfsvergunning hebben?

Nee. Asielzoekers die een verblijfsvergunning krijgen worden gekoppeld aan een gemeente in Nederland. Zij gaan naar die gemeente toe om te wonen. De asielzoekers die in de opvang in Nijkerk verblijven kunnen dus niet automatisch in de gemeente Nijkerk blijven.

Wie zijn de asielzoekers die we in Nijkerk gaan opvangen? 

Het is nog niet bekend om welke mensen het volgend jaar gaat. Op dit moment zoekt de gemeente Nijkerk 278 opvangplekken om per 1 juli 2025 de asielzoekers te kunnen opvangen. Hiermee houdt de gemeente zich aan de Nederlandse regelgeving zoals die is vastgelegd in de Spreidingswet. Het zijn mensen die gevlucht zijn uit hun eigen land omdat het daar onveilig is en zij wachten op hun asielaanvraag In Nederland. Het kan gaan om alleenstaanden, mannen, vrouwen en gezinnen. Zodra de asielzoekers er zijn en hun plek hebben gevonden gaan we bekijken hoe we de asielzoekers en onze inwoners met elkaar kunnen verbinden en kennis kunnen laten maken. Bijvoorbeeld door het organiseren van kennismakingsdagen. 

Hoe verloopt het dagelijkse leven van een asielzoeker op een opvangplek?

Het COA verzorgt opvang zo lang iemand daar recht op heeft. Bewoners hebben wekelijks meldplicht. Als er op de plek gekookt kan worden dan ontvangen bewoners eetgeld en leefgeld. Als er maaltijdvoorziening is op de opvang dan ontvangen bewoners van het COA alleen leefgeld. Eetgeld bedraagt € 59,50 per week en leefgeld bedraagt € 14,40 per week. COA organiseert diverse trainingen en lessen gericht op inburgering en het leven in Nederland.

Mogen asielzoekers werken?

Een asielzoeker mag in Nederland werken. De asielaanvraag moet dan wel minstens 6 maanden in behandeling zijn. Ook moet de asielzoeker een BSN-nummer aanvragen om te kunnen werken. 

Hoe is de zorg zoals huisarts en tandarts geregeld voor asielzoekers?

Afhankelijk van hoe groot de opvang is, is er enkele dagen tot de hele week een huisartsenpost (GZA) op de opvangplek aanwezig. Zij verzorgen de eerste medische zorg en kunnen doorverwijzen naar andere zorgverleners. Bewoners hebben via COA een basis-zorgverzekering en recht op basale tandartshulp. Niet vergoedde zorg kan niet door bewoners worden afgenomen.

Het is mogelijk dat asielzoekers die vluchten voor oorlog en geweld kampen met trauma's. Hoe gaat de gemeente hiermee om en hoe worden de asielzoekers hierin begeleid? 

Afhankelijk van hoe groot de opvang is, is er enkele dagen tot de hele week een huisartsenpost (GZA) op de opvangplek aanwezig. Zij verzorgen de eerste medische zorg en kunnen doorverwijzen naar andere zorgverleners ook voor de behandeling van oorlogstrauma's.

De opvangplek(ken)

Waar moet een opvangplek voor asielzoekers aan voldoen?

Een goede opvangplek voor een asielzoekers moet voldoen aan een aantal voorwaarden. Het maakt de keuze voor een plek niet eenvoudig, maar ook niet onmogelijk. Denkt u mee over een geschikte plek? Probeer dan rekening te houden met de eisen hieronder. 

Eisen voor gebouwen: 

• Het gebouw moet leeg staan. 
• De minimale grootte van het gebouw moet 500 m2 zijn.
• Het gebouw moet een aansluiting hebben voor gas, water en licht. 
• Bij voorkeur is het een gebouw met daglicht en met een buitenruimte, dus met grond eromheen.
• Het gebouw moet  minimaal 5 jaar beschikbaar  zijn. 
• Bij voorkeur heeft het gebouw de bestemming ‘wonen’ of ‘maatschappelijk vastgoed’.
• Er is geen asbest aanwezig. 

Eisen voor terreinen/gronden: 

• Een terrein moet leeg staan. 
• De grond moet geschikt zijn om een groot gebouw (minimaal 500m2) of meerdere kleine(re) gebouwen op neer te zetten. 
• Het gebruik van het terrein moet minimaal 5 jaar mogelijk zijn. 

De gemeente noemt in de vragenlijst - die van 13 juni tot en met 13 juli in te vullen was - het Van Lodenstein College als mogelijke suggestie om hier een opvangplek van te maken.  Het Van Lodenstein College is op 1 juli 2025 nog niet beschikbaar. Waarom noemt de gemeente deze locatie dan?

Het gebouw aan de Zuiderinslag, waar nu het Van Lodenstein College in gehuisvest is, gaat op termijn verhuizen naar Barneveld. Mogelijk kan het gebouw daarna ingericht worden als opvangplek voor asielzoekers. Dat kan inderdaad niet direct. Het kan zijn dat we de opvang van asielzoekers in fases gaan regelen. Als we hadden gekozen voor Het van Lodenstein College als opvangplek, dan zou dit betekenen dat de opvang eerst voor een bepaalde periode op een andere plek zou plaatsvinden, en pas in de school op het moment dat dit gebouw beschikbaar is.

Hoe wordt de keuze van de opvangplek(ken) gemaakt? 

Om de juiste opvangplek(ken) te kiezen, gebruikt de gemeente een hiervoor opgesteld afwegingskader. Alle suggesties voor opvangplekken die in de afgelopen periode zijn aangedragen worden hiermee getoetst. Een afwegingskader is een hulpmiddel om goed te kunnen kiezen. Het geeft een duidelijk overzicht van de dingen die belangrijk zijn bij het maken van een keuze en hoe je deze dingen moet afwegen. Zo kun je makkelijker zien wat de beste keuze is. Het afwegingskader bestaat uit vijf stappen, waarin locaties kunnen afvallen of punten kunnen scoren. Het resultaat is een aantal locaties die geschikt kunnen zijn als opvangplekken voor asielzoekers. Hieruit kan het gemeentebestuur een keuze maken. Het afwegingskader is openbaar. Onderwerpen zoals impact op de omgeving, bestemming en inpassing, veiligheid, flora en fauna, energievoorzieningen en bereikbaarheid komen terug in het afwegingskader

Is het mogelijk om de opvangplekken te spreiden over de 3 kernen? 

Op het moment dat we aan de inwoners vroegen om mee te denken was het nog niet bekend waar de opvangplek(ken) zouden komen. Ook was het nog niet bekend of het één grote opvangplek zou worden, of dat gekozen zou worden voor meerdere plekken verspreid over de gemeente. Inmiddels heeft het college van burgemeester en wethouders inderdaad ervoor gekozen om een voorstel te doen voor vier kleinschalige opvangplekken verspreid over de gemeente.  

Hoe worden de faciliteiten en voorzieningen bij de opvangplek(ken) geregeld?

Als de raad akkoord gaat met het voorstel van het college om te kiezen voor vier kleinschalige opvangplekken verspreid over de gemeente, dan gaan we dit verder uitwerken in een plan van aanpak. Bij de locatie aan de Nijverheidsstraat 7 stelt het college voor om de centrale voorzieningen voor alle vier de locaties te realiseren, zoals huisarts, tandarts, dagbesteding en onderwijs voor volwassenen.

Daarnaast kunnen we ook kijken of we gebruik kunnen maken van de voorzieningen bij een AZC in Barneveld, Amersfoort of misschien Harderwijk. Dan wordt ook gekeken naar de bereikbaarheid   Asielzoekers moeten zoveel mogelijk zelfstandig reizen. Dit betekent dat zij zelf naar de centrale voorziening moeten gaan. Dit wordt gestimuleerd door woonbegeleiding en waar nodig ondersteund door vrijwilligers. Daarnaast gaan we onderzoeken of vervoer met shuttlebusjes of het openbaar vervoer mogelijk is.

Waarom heeft de gemeente niet voor de fabriek van Struik gekozen? 

De oude Struik fabriek is genoemd en meegenomen in het locatieonderzoek. Uit het locatieonderzoek komt het gebouw als geschikt voor een opvangplek. Het college heeft voor een andere bestemming van het voormalige fabriekspand gekozen. Het  wordt een bedrijfsverzamelgebouw voor voedsel gerelateerde bedrijven. Hier kunnen ervaren voedselbedrijven hun ervaringen delen met startende bedrijven. 

Waarom heeft de gemeente niet voor het oude gemeentehuis gekozen?

Dit terrein hoort bij de ontwikkeling Stadshaven Nijkerk, waar een nieuw stedelijk woon- en leefgebied wordt gerealiseerd. In de eerste fase van de uitvoering van dit plan worden op de locatie van het oude gemeentehuis ca. 30 woningen ontwikkeld. Het is de verwachting dat de bouw binnen twee jaar gaat starten. Voor de ontwikkeling van een opvangplek van asielzoekers is het gebouw daarmee te kort beschikbaar. 

In de media heb ik gelezen dat een bedrijf een cruiseschip aangeboden heeft voor de opvang van asielzoekers in Nijkerk, klopt dat? 

Er heeft een rederij een voorstel gedaan aan de gemeente Nijkerk. Het ging om noodopvang van asielzoekers, voor een tijdelijke periode. De rederij heeft zelf geen plek om de boot neer te leggen. Maar ook de gemeente heeft hier geen plek voor beschikbaar. Daarom zijn we niet verder gegaan met dit aanbod.

Ik lees dat er in Ter Apel af en toe best wat problemen zijn. Ik maak me zorgen dat dat bij ons in de buurt ook gebeurt. Hoe gaan jullie hiermee om? 

Het asielzoekerscentrum in Ter Apel verschilt op een aantal belangrijke punten van andere opvangplekken in Nederland. Het fungeert als een centraal aanmeldcentrum voor alle asielzoekers die in Nederland komen. Iedereen die asiel aanvraagt, moet zich eerst hier melden en registreren. Andere opvangplekken fungeren voornamelijk als opvanglocaties, waar asielzoekers verblijven tijdens de verdere behandeling van hun asielaanvraag. Het verblijf in Ter Apel is tijdelijk. Vanwege de rol als aanmeldcentrum, kan Ter Apel vaak te maken krijgen met pieken in drukte, waardoor dit centrum overbelast raakt. Vaak is het overvol, wat leidt tot stressvolle situaties en spanningen. De situatie in Ter Apel is niet te vergelijken met opvangplekken voor asielzoekers elders in het land. Zodra de opvangplekken in de gemeente Nijkerk zijn gekozen gaan we met de omwonenden kijken naar de verdere invulling ervan. Er is speciale aandacht voor veiligheid en het voorkomen van overlast. 

Voorstel voor locaties van het college aan de raad

Waarom is gekozen voor kleinschalige opvang?

Een van de redenen is dat we hiermee gehoor geven aan de wens van inwoners in het participatieproces om de opvang te spreiden over de gemeente. Door de opvangplekken over de gemeente te spreiden, spreiden we ook de druk op de samenleving. Bovendien heeft een kleinschalige opvang minder impact op de omgeving, onder andere op het gebied van voorzieningen en verkeer. Voor de bewoners zelf is het ook prettiger om in een kleine groep samen te leven. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers selecteert de bewoners van kleinschalige opvang op zelfredzaamheid. Dit bevordert ook de integratie en de inburgering van de mensen.   

Waarom is gekozen voor deze vier locaties?

• Met de vier voorgestelde locaties verspreiden we de opvang van asielzoekers over de gemeente. 
• De locaties zijn in eigendom van de gemeente of de eigenaren zijn bereid om mee te werken wanneer de gemeente deze plekken aanwijst. 
• De locaties bieden voldoende mogelijkheden voor woonruimte, recreatieruimte, buitenruimte en ruimte voor parkeren. 
• Alle locaties liggen op acceptabele afstand van algemene voorzieningen. 
• Er is voldoende (mogelijke) aansluiting voor gas, water en licht. 
• Op basis van onderzoek door de Omgevingsdienst komen we op dit moment geen belemmeringen tegen. Bij het opstellen van het plan van aanpak zal verder onderzoek worden gedaan. 

Hoe blijkt uit dit voorstel dat de gemeente heeft geluisterd naar de inwoners?

Met dit voorstel komen we tegemoet aan een aantal wensen uit het participatieproces. We kiezen voor het spreiden van de opvang over de gemeente in plaats van voor één grootschalige opvangplek voor 278 asielzoekers. Ook hebben we in ons keuzeproces oog gehad voor locaties op een bedrijventerrein. En we hebben in Hoevelaken en Nijkerk mogelijkheden gecreëerd om de bouw te combineren met de bouw van woningen voor andere doelgroepen uit deze kernen.

Welke locaties zijn als geschikt uit het locatieonderzoek gekomen?

Na het onderzoek bleven er als beste mogelijkheid 28 locaties over. In het locatieonderzoek kunt u hier meer over lezen. Deze staat op de pagina Opvang asielzoekers. 

Waarom heeft de gemeente niet voor de locaties gekozen die wel als geschikt uit het onderzoek kwamen maar zijn afgevallen?

In hoofdstuk 9 van de notitie Keuze opvangplekken asielzoekers gemeente Nijkerk staat aangegeven om welke redenen het college deze locaties heeft laten afvallen. 

Hoe zijn de drie voorbeeldplekken uit het locatieonderzoek gekomen?

• Nijkerk: het terrein tussen de Amersfoortseweg, van Dijkhuizenstraat en Oude Amersfoortseweg. Deze locatie scoort 10 punten en is als een geschikte mogelijkheid uit het locatieonderzoek gekomen. Het college heeft niet voor deze locatie gekozen omdat het eerst wilde kijken naar de mogelijkheden om kleinschalige locaties goed over de drie kernen te spreiden.
• Nijkerkerveen: het terrein tussen de Amersfoortseweg, de Vrouwenweg en de Nieuwe Kerkstraat. Deze locatie scoort in het locatieonderzoek 7,5 punten en is daarom niet meegegaan in de eindafweging. 
• Hoevelaken: het Van Lodenstein College. Deze locatie scoort in het locatieonderzoek 7 punten en is daarom niet meegegaan in de eindafweging. 

Waarom heeft de gemeente niet gekozen voor een locatie in het buitengebied?

Het college vindt dat dit te veel nadelen heeft.

• Het heeft een geïsoleerde ligging. Er zijn weinig tot geen mogelijkheden voor integratie en tot meedoen in de samenleving. Terwijl we wel graag willen dat deze mensen onderdeel worden van de samenleving. Zo leert men ook over onze cultuur en hoe we hier in Nederland met elkaar leven.
• De afstand tot de voorzieningen is al snel te groot. 
• De wegen zijn meestal niet ingericht als voetpad of fietspad. Het vergt veel extra inzet en middelen om de locatie goed bereikbaar te maken te voet en op de fiets.
• De afstand tot het openbaar vervoer is vaak te ver. 

Aan de Nijverheidsstraat 7 zit nu dagbestedingsruimte en de Kringloopwinkel van ’s Heeren Loo. Wat gebeurt daarmee?

Hier werken nu mensen met een verstandelijke beperking. ’s Heeren Loo wil graag samen met ons de mogelijkheden voor andere huisvesting  verkennen.  Op deze manier kunnen wij de functie die ’s Heeren Loo biedt in onze gemeente behouden en tegelijkertijd kunnen we ’s Heeren Loo helpen om een voor hen betere plek te vinden.

Wat zijn de kosten voor het gebruiksklaar maken van de vier locaties?

Op dit moment kunnen we daar nog geen precies antwoord op geven. Als de gemeenteraad akkoord gaat met het voorstel, zullen we samen met het COA en de buurt een plan van aanpak maken voor elke locatie. Het uitgangspunt is dat de kosten voor de huisvesting en het beheer betaald worden door het Rijk.
Tijdens het maken van het plan van aanpak bespreken we ook de kosten met het COA en maken we hier afspraken over. In het plan van aanpak wordt duidelijkwat de kosten per locatie zijn, welke afspraken er met het COA zijn gemaakt en of er extra geld nodig is. Dit plan wordt vervolgens aan de gemeenteraad voorgelegd om een besluit te nemen.
 

Slimme combinaties 

Voor de locaties Nijkerkerveen en Hoevelaken zijn 50 en 75 plekken voorgesteld, samen met woningen voor andere groepen, zoals starters. Is er al een idee hoeveel plekken er voor andere doelgroepen beschikbaar komen?

Het college stelt voor om een gelijke verdeling te maken tussen de plekken voor asielzoekers en andere doelgroepen, zoals starters en jongeren. Bij het maken van het plan zullen we, samen met de buurt, bekijken of dit een goede verdeling is of dat een andere verdeling beter past.

In Nijkerkerveen en Hoevelaken stelt het college voor om een combinatie te maken met woningen voor jongeren en starters. Waarom stelt het college dit voor? 

Het college stelt voor om opvangplekken voor asielzoekers te maken in combinatie met woningen voor jongeren en starters in de buurt. Modulaire bouw biedt veel mogelijkheden, en de gemeente gaat in gesprek met de buurt om dit goed te plannen. 

Deze combinatie is gemaakt omdat er vanuit de samenleving vraag was naar woningen voor de inwoners van de gemeente. De gemeenteraad heeft in een nota gevraagd om bij het zoeken naar locaties te kijken naar mogelijkheden om verschillende functies te combineren, zoals flexwonen. 

Daarnaast willen we in Nijkerk ook een buddy-systeem opzetten. Hierbij worden vluchtelingen gekoppeld aan dorpsgenoten op basis van gelijke waarde en gedeelde interesses. 
Voor meer informatie, kijk op buddytobuddy.nl
Zutphen - Buddy to Buddy
Word buddy van een asielzoeker | Fedasil 

Combinatie met starterswoningen: In Nijkerkerveen en Hoevelaken is er een voorstel om opvangplekken te combineren met woningen voor jongeren en starters. Is het mogelijk om de opvangplekken zo in te richten dat ze, als er minder vraag is naar asielopvang, geschikt zijn als starterswoningen?

Ja, dat kan een mogelijkheid zijn. De gemeente wil de opvangplekken voor asielzoekers zo ontwerpen dat ze na de opvang gebruikt kunnen worden als woningen voor andere doelgroepen. In de volgende fase gaan we bekijken hoe de buurt hierover denkt. Deze input wordt verwerkt in het plan van aanpak. 

Beheer van de locaties

Ik heb gelezen dat de gemeente er ook voor kan kiezen om de ontwikkeling, opvang en begeleiding zelf te regelen dus niet door het COA alles te laten doen. Klopt dit?

Ja dat klopt. De gemeente kan ervoor kiezen alles in eigen beheer te doen. Als de gemeente Nijkerk alles zelf regelt, betekent het dat wij als gemeente verantwoordelijk zijn voor het opzetten en beheren van de opvang. Wij moeten bijvoorbeeld het gebouw verbouwen, inrichten en woonbegeleiding organiseren. Dit betekent niet dat we alles zelf moeten betalen. Ook als we het zelf doen, maken we afspraken met het COA over de financiering.

Wat zijn de voor- en nadelen van alles zelf regelen?

Een nadeel is dat we alles zelf moeten organiseren, wat meer inzet van de gemeente vraagt. Een voordeel is dat we direct contact hebben met de locaties. We weten beter wat er speelt en kunnen sneller handelen of aanpassingen doen, zonder dat het COA ertussen zit.

In het plan van aanpak zullen we voorstellen of we het beheer zelf doen of aan het COA overlaten. Daarbij leggen we de voor- en nadelen van elke optie duidelijk uit en hoe we tot een keuze komen.

Veiligheid en overlast

Wat wordt er gedaan aan veiligheid rondom de opvangplekken en wie is hier verantwoordelijk voor?

Zodra er een definitieve opvangplek bekend is worden met verschillende partners afspraken gemaakt op het gebied van veiligheid. Het gaat enerzijds om de veiligheid binnen de opvangplek, en anderzijds om de veiligheid in de omgeving rondom de opvangplek.

Binnen de opvangplek is, afhankelijk van de vorm die gekozen wordt, óf het COA óf de gemeente verantwoordelijk voor veiligheid en beheersbaarheid. Er worden afspraken gemaakt en huisregels opgesteld die asielzoekers bij alle opvangplekken moeten naleven. Laten zij hun medebewoners of begeleiders niet in hun waarde of overtreden ze op een andere manier de huisregels? Dan worden maatregelen getroffen. Bij afspraken op het gebied van veiligheid binnen de opvangplek kunt u overigens ook denken aan maatregelen die ingaan op het gebied van brandveiligheid. 

Voor de omgeving van een opvangplek wordt door de gemeente een veiligheidsplan opgesteld. Het veiligheidsplan is bedoeld om te laten zien welke afspraken er zijn gemaakt met de verschillende partners over veiligheid. Eventuele extra veiligheidsmaatregelen die worden getroffen worden in een veiligheidsplan uitgewerkt. Verder wordt er ingegaan op contactpersonen, welke overlegstructuren er zijn en welke mogelijkheden de inwoners hebben om hun signalen van onveiligheid te kunnen delen en bespreken.

Bij de totstandkoming van het veiligheidsplan worden verschillende partners nauw betrokken. Welke partners dit zijn hangt af van de plek. En van de voornaamste partners binnen dit geheel is de politie. Het veiligheidsplan wordt voorgelegd aan de lokale driehoek waarin naast de politie ook het OM en de burgemeester zit. 

Het veiligheidsplan wordt voorgelegd aan de lokale driehoek waarin naast de politie ook het OM en de burgemeester zit. Het veiligheidsplan wordt aangescherpt als dat nodig is. Het college van B&W en de gemeenteraad worden hier over geïnformeerd.

Wat wordt er gedaan aan asielzoekers die zich niet gedragen en wie is hier verantwoordelijk voor?

De overheid is verantwoordelijk om overlast gevende asielzoekers aan te pakken. De overheid neemt verschillende maatregelen om overlast gevende asielzoekers aan te pakken. Bijvoorbeeld door een asielaanvraag sneller af te handelen en asielzoekers uit veilige landen versoberd op te vangen. Asielzoekers met ernstig overlast gevend gedrag kan de overheid in een handhaving- en toezichtlocatie plaatsen. De uitvoering van deze maatregelen gebeurt in nauwe samenwerking tussen het ministerie van Justitie en Veiligheid, gemeenten, het COA, de IND, de DT&V, Nidos, de politie, het Openbaar Ministerie en de rechtspraak. Kijk voor meer informatie op de website van het COA COA - Overlast, criminaliteit en maatregelen | www.coa.nl

Er is veel vrachtverkeer rond de locatie Beurtschipper 3, vooral bij de Watergoorweg. Welke stappen worden er genomen om ervoor te zorgen dat het veilig in het verkeer is voor de asielzoekers daar?

Bij de keuze voor de locatie Beurtschipper hebben we rekening gehouden met de verkeersveiligheid voor voetgangers en fietsers. Dit was een belangrijke eis van het COA en van de gemeente, omdat het terrein op een bedrijventerrein ligt. Op Beurtschipper is er nu al een goede verbinding voor voetgangers en fietsers. De situatie vraagt nog wel om verdere aandacht en maatregelen in het plan dat we gaan maken, maar de huidige inrichting biedt daarvoor een goede basis. We gaan onderzoeken welke maatregelen het beste zijn en zullen deze opnemen in het plan van aanpak.
 

Woningmarkt 

Veel mensen zijn op zoek naar woonruimte in de gemeente Nijkerk. Wat doen jullie voor hen?

De druk op de woningmarkt is heel hoog, landelijk en ook in de gemeente Nijkerk. Als gemeente hebben we de taak om voor voldoende woonruimte te zorgen. Niet alleen voor asielzoekers, maar ook voor andere mensen die op zoek zijn naar een huis. 

In Hoevelaken en Nijkerkerveen worden de opvangplekken gecombineerd met woningbouw voor doelgroepen zoals jongeren of starters uit de gemeente.

Ook in andere projecten en samen met onder andere de woningcorporatie werken we hard aan het toevoegen. Op de website van de gemeente kunt u meer informatie vinden over alle nieuwbouwplannen zoals 252 flexwoningen in de wijk Spoorkamp en 205 duurzame koop- en huurwoningen in Paasbos: www.nijkerk.eu/nieuwe-bouwprojecten

Ik maak me zorgen over de waarde van mijn woning als er een opvangplek voor asielzoekers bij mij in de buurt komt. Houden jullie hier rekening mee? 

Nadat de gemeenteraad een besluit heeft genomen en we weten op welke plek(ken) we de asielzoekers gaan opvangen, dan kunnen zorgen over waardevermindering van woningen bij de uitwerking van de plannen een onderwerp van gesprek zijn.

Meer informatie

Waar kan ik mijn vragen stellen?

Voor vragen kunt mailen naar asielopvang@nijkerk.eu.

Hoe kan ik op de hoogte gehouden worden?

Meld u aan voor de digitale nieuwsbrief.

Kan ik iets betekenen voor de asielzoekers? 

Bewoners van Nijkerk zijn altijd welkom om als vrijwilliger initiatieven voor en met bewoners te ondernemen. U kunt zich hiervoor melden bij de gemeente, telefoon 033 – 247 22 22 (algemeen nummer), per mail asielopvang@nijkerk.eu of U kunt zich via dit formulier aanmelden als vrijwilliger.

Informatieloket Asielopvang

De gemeente gaat een speciaal informatieloket openen waar mensen terecht kunnen met vragen en zorgen over asielopvang. Meer informatie vindt u op: https://www.nijkerk.eu/informatieloketasielopvang.